آنالیز EDAX-EDS یا تست EDAX-EDS با نام علمی EDAX (Energy-Dispersive X-ray Analysis) یک تکنیک تحلیلی است که برای تحلیل عناصر و توصیف شیمیایی یک نمونه استفاده می‌شود. این تکنیک بر اساس تفاوت‌های انرژی بین اشکالات الکترونیکی مختلف در یک نمونه بنا شده است. برای تحریک انتشار اشعه‌های X ویژه از یک نمونه، یک نورسازه از نوع الکترون‌ها یا اشعه‌های X به نمونه تمرکز می‌شود. این اشعه‌ها توسط یک سنسور انرژی‌های انتشاری (EDS) اندازه‌گیری می‌شوند و اطلاعاتی درباره ترکیب عناصر نمونه را فراهم می‌کنند. این تکنیک معمولاً با استفاده از میکروسکوپ‌های اسکنی مغناطیسی (SEM) یا میکروسکوپ‌های اسکنی ترانزیسی (STEM) انجام می‌شود. سنسورهای جدیدتر معمولاً از سنسورهای سیلیکون‌دریفت (SDD) با استفاده از سیستم‌های کولینگ پلتی‌آر (Peltier) استفاده می‌شوند. این تکنیک برای تحلیل کیفیت محصولات، تحقیقات شیمیایی و محاسبات محیطی بسیار مفید است. EDAX یکی از مزایای اصلی خود، این است که اطلاعات دقیق و به‌روز در مورد ترکیب عناصر یک نمونه را فراهم می‌کند. این اطلاعات می‌تواند برای تحقیقات علمی، کنترل کیفیت و تحلیل مشکلات محیطی مفید باشد. با استفاده از این تکنیک، می‌توان ترکیبات شیمیایی مختلف را تشخیص داد و تحلیل کرد. EDAX همچنین برای تحلیل مواد معدنی و محصولات صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک به شرکت‌ها کمک می‌کند تا ترکیبات شیمیایی مواد مختلف را تشخیص دهند و اطمینان حاصل کنند که محصولات آن‌ها دارای ترکیب مناسب هستند. این اطلاعات می‌تواند برای بهبود کیفیت محصولات و افزایش بهره‌وری استفاده شود.
